Arytmetyka jest nauką dobrego rachowania.
Rachowanie odprawuje się dziesięcią liter, które się tak piszą i mianują:
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 0 |
jedno | dwa | trzy | cztery | pięć | sześć | siedm | ośm | dziewięć | cyfra |
Pierwsze dziewięć nazywają się liczne: dlatego że zamykają jednę albo więcej jedności: ostatnia, dziesiąta: nieliczna: gdyż sama przez się znaczy nic jedności na miejscu pierwszem; nic dziesiątków na miejscu wtórem; nic set na miejscu trzeciem; nic tysiąców na miejscu czwartem, i tak dalej.
Rachowania jest pięć sposobów:
- Liczenie albo Numeracyja.
- Przydawanie albo Addycyja.
- Odejmowanie albo Subtrakcyja.
- Mnożenie albo Multyplikowanie.
- Dzielenie albo Dywizyja.
cdn.
Takiej terminologii używano w matematycznych książkach w XVII wieku. Przytoczony fragment pochodzi z książki Stanisława Solskiego pt. Geometry polskiego zabawa o arytmetyce albo rachowaniu wydanej w Krakowie w 1683 roku.
Więcej informacji można znaleźć w książkach W. Więsława: Matematyka i jej historia oraz Stare polskie zadania z matematyki.